Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 688/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 11 czerwca 2021 r., sygn. akt IX K 1945/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. H.

oskarżony jest osobą karaną

informacja z Krajowego Rejestru Karnego

412 - 413

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

informacja z Krajowego Rejestru Karnego

obiektywny, urzędowy, nie kwestionowany

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca surowość orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Zarzut zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego A. H. (k. 400). Osobista apelacja oskarżonego (k. 395) nie zawiera w swojej treści konkretnie sformułowanego zarzutu, a jedynie wniosek.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że wniosek obrońcy oskarżonego o sporządzenie uzasadnienia całego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 19 października 2021 r. nie mógł zostać uwzględniony z tej tylko przyczyny, że zarówno apelacja obrońcy, jak i osobista oskarżonego A. H. miały charakter zakresowy i ograniczone zostały do wydanego orzeczenia o karze. Sąd odwoławczy akceptuje wyrażony przez najwyższą instancję sądową pogląd, że nie można żądać uzasadnienia wyroku w zakresie szerszym, aniżeli sąd drugiej instancji rozpoznawał sprawę, a więc poza zakresem zaskarżenia i podniesionymi zarzutami. Zakres przedmiotowy i podmiotowy wniosku powinien zatem odpowiadać zakresowi kontroli odwoławczej przeprowadzonej w granicach środka odwoławczego, chyba że sąd odwoławczy orzekł również w zakresie szerszym z uwagi na treść art. 435, art. 439, art. 440 lub art. 455 k.p.k. (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2018r., V Kz 47/18).

Obie apelacje - osobista oskarżonego A. H. i jego obrońcy okazały się bezzasadne, a wyrok Sądu I instancji, w tym w zakresie orzeczenia o karze - sprawiedliwy. Sąd Okręgowy w pełni podziela rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego o karze.

Rażąca niewspółmierność kary to uchybienie dotyczące reakcji prawnej na czyn, leżącej w sferze swobodnego uznania sądu, a więc gdy ustawa pozwala sądowi orzekać w określonych granicach. W orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

Wbrew argumentom zawartym w apelacji Sąd Rejonowy w pełni i w sposób prawidłowy uwzględnił dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 kk. Przepis ten nie ma charakteru normy stanowczej, gdyż nie zobowiązuje sądu do określonego zachowania. Natomiast pozostawia sądowi swobodę orzekania w zakresie zastosowanego stopnia represji karnej. In concreto - wymierzona oskarżonemu kara nie mogła uchodzić za karę niewspółmiernie surową i to w stopniu rażącym. Nie można też Sądowi Rejonowemu wytknąć, iż jakiekolwiek okoliczności istotne dla wymiaru kary z niekorzyścią dla oskarżonego pominął, względnie przecenił lub przydał im niedostateczną wagę.

A. H. popełnił przestępstwo udziału w bójce z art. 158 § 1 kk zagrożone karą pozbawienia wolności do 3 lat (przez bójkę rozumie się zdarzenie, w którym biorą udział co najmniej trzy osoby i każda z nich jednocześnie atakuje i broni się - nie można wskazać strony wyłącznie ofensywnej i wyłącznie defensywnej). Przypomnieć należy, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim, w miejscu publicznym (przed klatką schodową i oknami wielorodzinnego budynku), w ciągu dnia (15 września około godz. 16:00), znajdując się pod znacznym wpływem alkoholu. W czasie swojej aktywności wykazywał duży stopień agresji i determinacji. To oskarżony rzucił w S. D. wyrwaną wcześniej metalową kratką, co - jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy - zwiększa stopień jego winy. Wprawdzie - jak zwraca w apelacji uwagę obrońca - obrażenia ciała S. D. miały charakter lekki, to postępowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przypisanego mu przestępstwa i naraziło S. D. na nastąpienie skutku poważniejszego, a określonego w art. 157 § 1 kk (średnie uszkodzenie ciała). Tym samym nie można zgodzić się z wyrażonymi przez obrońcę w apelacji poglądami, jakoby przestępstwo popełnione przez oskarżonego nie było szczególnie niebezpieczne. Każde przestępstwo z rozdziału XIX kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) jest szczególnie niebezpieczne. Nie bez znaczenia był fakt, że oskarżony w przeszłości wszedł na ścieżkę przestępczą i był karany. Zatem popełnione przestępstwo nie miało - jak przekonywał w apelacji oskarżony - charakteru incydentalnego, wyjątkowego, jednorazowego. Zachowanie oskarżonego nie było również żadną realizacją prawa do obrony koniecznej, która uczestnikom bójki w zasadzie nie przysługuje. Nie można również zapominać, że kara ma oddziaływać nie tylko na sprawcę, ale również na społeczeństwo, u którego przedstawicieli ma kształtować właściwe postawy względem obowiązującego porządku prawnego. Jednocześnie Sąd nie podważa, że oskarżony, jak zapewnia, jest dobrym człowiekiem. Natomiast za popełnione przestępstwo i naruszony porządek prawny musi ponieść sprawiedliwą karę. Może też ubiegać się o jej odbycie w systemie dozoru elektronicznego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie w stosunku do oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Oskarżony A. H. nie zasługuje na wnioskowaną karę wolnościową. Jedyną możliwą reakcją prawno - karną w okolicznościach sprawy było wymierzenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszego rodzaju byłoby niezasadnym premiowaniem jego osoby. Wymierzona w niniejszej sprawie ostatecznie kara, nawet bezwzględna, jest karą właściwą, prawidłowo ukształtowaną i sprawiedliwą. Została też orzeczona bliżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia za czyn z art. 158 § 1 kk.

W naprowadzonych powyżej okolicznościach sprawy ostateczne przyznanie się oskarżonego do winy i wyrażona skrucha nie mogły stanowić tak nadzwyczajnych i wyjątkowych okoliczności łagodzących odpowiedzialność karną, aby mogły prowadzić do orzeczenia kary wolnościowej. Fakt przyznania się oskarżonego do winy stanowił istotny czynnik skutkujący tym, że Sąd I instancji wymierzył karę stanowiącą dolną granicę ustawowego zagrożenia, która w okolicznościach sprawy nie może być uznana jako kara rażąco surowa.

Orzeczona kara wypełnia wymogi prewencji ogólnej i spełnia swoje cele w zakresie społecznego oddziaływania, uwzględniając wszelkie okoliczności mające wpływ na wymiar kary, jest adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonego oraz społecznej szkodliwości czynu. Kara tego rodzaju winna uświadomić oskarżonemu naganność jego zachowania i ukształtować jego postępowanie w przyszłości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok skazujący oskarżonego A. H. za przestępstwo z art. 158 § 1 kk - w całości.

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

Zarzut apelacyjny zawarty w apelacji obrońcy oskarżonego (względna przyczyna odwoławcza oparte o art. 438 pkt 4 kpk) okazał się niezasadny z przyczyn wskazanych w części 3 uzasadnienia i z tego powodu nie mógł zostać uwzględniony.

Zaskarżony wyrok jest prawidłowy w zakresie ustaleń faktycznych, oceny dowodów i oceny prawnej zachowania oskarżonego. Brak uchybień wskazanych w apelacji oraz innych chybień podlegających uwzględnieniu z urzędu przez Sąd odwoławczy. Oskarżony popełnił przypisane mu przestępstwo, a jego kwalifikacja prawna jest prawidłowa.

Wymierzona oskarżonemu kara nie jest rażąco niewspółmiernie surowa.

Nie było zastrzeżeń do rozstrzygnięć z punktów 4, 7 i 8.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwi ęź le o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zasądzając koszty pomocy prawnej w postępowaniu odwoławczym, wobec ich nieopłacenia przez oskarżonego oraz złożenia stosownego wniosku przez obrońcę, Sąd odwoławczy kierował się uregulowaniami art. 29 ust. 1 ustawy a dnia 26 maja 1982r. - Prawo o adwokaturze oraz przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 18). W konsekwencji objęły one opłatę w wysokości należnej za obronę przez sądem okręgowym podwyższoną o stawkę podatku VAT obowiązująca w dacie orzekania.

3

Z uwagi na fakt, że apelacje A. H. i jego obrońcy nie zostały uwzględnione, oskarżony na podstawie art. 636 § 1 kpk poniósł koszty procesu za postępowanie odwoławcze. W konsekwencji od oskarżonego zasądzono na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 526,60 złotych i wymierzono mu opłatę za II instancję w kwocie 180,00 złotych (odpowiadającej tej za pierwszą instancję).

Równocześnie Sąd odwoławczy nie stwierdził okoliczność z art. 624 § 1 kpk świadczących o nadmiernej uciążliwości tego obowiązku dla oskarżonego z uwagi na jego sytuację materialną. Za zwolnieniem z tego obowiązku nie przemawiały też zasady słuszności.

7.  PODPIS

sędzia del. Piotr Pawlik

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony A. H.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczenie kary 8 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca z urzędu oskarżonego A. H.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczenie kary 8 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana