Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Ficek

Protokolant Monika Dąbek

przy udziale Bolesława Kozioła Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2018 r.

sprawy

1. R. W. ur. (...) w K.

syna J. i Z.

oskarżonego z art. 284§2 kk w zw. z art. 12 kk, art. 286§1 kk i art. 270§2 kk

przy zast. art. 11§2 kk, art. 18§1 kk w zw. z art. 286§1 kk i art. 270§2 kk

przy zast. art. 11§2 kk

2. M. W. ur. (...) w G.

syna R. i J.

oskarżonego z art. 286§1 kk i art. 270§2 kk przy zast. art. 11§2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej G. N.

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 26 stycznia 2018 r. sygnatura akt IX K 591/15

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 413/18

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 czerwca 2018 r.

Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2018 r., sygn. akt. IX K 591/15, Sąd Rejonowy w Gliwicach uniewinnił R. W. i M. W. od popełnienia zarzucanych im czynów, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonych zwrot kosztów ustanowienia w sprawie obrońców z wyboru, nakazał zwrot uprawnionym dowodów rzeczowych, a kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelacje od powyższego orzeczenia wnieśli prokurator i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej G. N. (uprzednio W.), którzy zaskarżyli wyrok w całości na niekorzyść oskarżonych.

Oskarżyciel publiczny zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie przeprowadzenia z urzędu dowodu z odtworzenia płyty CD marki E. z zapisem plików audio-rozmów telefonicznych dołączonej do protokołu przesłuchania świadka G. W. z dnia 1.12.2014r., posiadającej ważne informacje dla ustalenia i oceny zachowania oskarżonego wobec pokrzywdzonej, gdzie znajdują się rozmowy wskazujące na przywłaszczenie przedmiotowych pojazdów, co doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy i uniewinnienia R. W. oraz M. W.,

2.  obrazę przepisów postępowania z art. 4 k.p.k., art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie jako podstawy wyrokowania całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej i dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów, na skutek przecenienia wyjaśnień oskarżonych i tym samym pominięciu dowodów przeciwnych, a także niewłaściwej oceny zeznań G. N. poprzednio W., A. N., w tym nieuwzględnieniu dowodów przemawiających na ich niekorzyść oraz nieuwzględnienie wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, czego przejawem jest nieuwzględnienie przez Sąd rozmów telefonicznych pomiędzy oskarżonym R. W., a G. N. poprzednio W., gdzie znajdują się rozmowy wskazujące na przywłaszczone przedmiotowych pojazdów, jak również umów kupna sprzedaży przedmiotowych pojazdów, gdzie na umowach widnieje stary numer dowodu osobistego, podczas gdy w datach sprzedaży i podpisania umów G. N. posiadała już nowy numer dowodu osobistego, zaś R. W. posiadał skan tego starego dowodu, przy czym ta obraza mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, co doprowadziło do uznania, iż R. W. i M. W. nie dopuścili się popełnienia przestępstw przywłaszczenia mienia, podrobienia umów i oszustwa na szkodę pokrzywdzonych, co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonych,

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnej ocenie zgromadzonego zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak również w postępowaniu jurysdykcyjnym materiału dowodowego, w szczególności na bezkrytycznym przyznaniu wiary wyjaśnieniom oskarżonych R. W. i M. W., co skutkowało niezasadnym przyjęciem przez Sąd, iż oskarżeni nie dopuścili się zarzucanych im przestępstw z art. 284 § 2 k.k. w związku z art. 12 k.k., art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 2 k.k. i przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k., art. 18 § 1 k.k. w związku z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 2 k.k. i przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k., co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonych, podczas gdy prawidłowa i kompleksowa ocena zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego.

Podnosząc powyższe zarzuty prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej zarzucił natomiast skarżonemu rozstrzygnięciu błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, które przesądziły o przyjęciu niewłaściwych ustaleń i wydaniu błędnego wyroku uniewinniającego obu oskarżonych (art. 438 pkt. 3 k.p.k.). Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji w innym składzie.

Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje:

Przeprowadzona kontrola odwoławcza wykazała zasadność obu apelacji na tyle, że w wyniku ich rozpoznania nie mógł się ostać zaskarżony wyrok. Sąd Rejonowy uchybił bowiem przepisom prawa procesowego, pomijając znajdujący się w aktach sprawy dowód w postaci nagrania dwóch rozmów telefonicznych pomiędzy oskarżonym R. W. a jego byłą żoną G. N.. Jednocześnie skarżący przekonująco wykazali, że uchybienie to co najmniej mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, którym obaj oskarżeni zostali uniewinnieni od popełnienia zarzucanych im czynów. Przywołany dowód nakazuje w innym świetle spojrzeć na wyjaśnienia oskarżonych i relacje świadków je potwierdzające, a także na zeznania pokrzywdzonej i jej siostry, które Sąd I instancji odrzucił jako sprzeczne z relacjami świadków obrony oraz w przypadku pokrzywdzonej umotywowane chęcią zemsty.

Wnosząc akt oskarżenia prokurator przekazał znajdujący się w aktach na k.63 dowód rzeczowy w postaci płyty CD-R, na której zapisano dwie rozmowy telefoniczne pomiędzy oskarżonym R. W. a G. N.. Sąd Rejonowy z dowodu tego nie skorzystał, co z uwagi na jego treść czyni oczywistym zarzut naruszenia art.366 § 1 k.p.k. w zw. z art.167 § 1 k.p.k. Jednocześnie nie zauważył, chociaż akurat ten dowód uznał za ujawniony (k.905), że na k.244-246 akt znajduje się protokół oględzin plików audio, w którym zapisano przebieg obu rozmów. Sąd Okręgowy na rozprawie odwoławczej odtworzył przedmiotowe nagranie, by przekonać się o wartości dowodowej nagrań. Po odsłuchaniu stwierdził, że zapis protokołu wiernie odzwierciedla przebieg obu rozmów. Nadto, uwzględniając treść drugiej (dłuższej) rozmowy należało zgodzić się z apelującymi, że jest to dowód istotny dla ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Zgodzić trzeba się z pełnomocnikiem oskarżycielki posiłkowej, że gdyby pokrzywdzona wiedziała o transakcjach (sprzedaży obu samochodów, bo o samochody a nie (...)pytała podczas rozmowy G. N.), to treść rozmowy byłaby pozbawiona wszelkiej logiki. Można dodać, że wypowiedzi R. W. nie pasują do linii obrony obu oskarżonych, która opiera się na wyrażeniu przez pokrzywdzoną zgody na sprzedaż wszystkich pojazdów. Zatem obecnie nie jest przesadzone twierdzenie prokuratora, że przywołany dowód wskazuje na przywłaszczenie przedmiotowych pojazdów.

Na rozprawie apelacyjnej oskarżony R. W. przyznał, że to on rozmawiał z pokrzywdzoną. Podał, że druga z rozmów odbyła się przed 24 października 2014 roku, bo w tej dacie była żona przyjechała z policjantami (k.990-990v.). Po zapoznaniu się z nagraniami nie wydaje się, by nie odzwierciedlały one rzeczywistego przebiegu rozmów bądź nagrywająca zmanipulowała ich przebieg. W ponownym postępowaniu trzeba będzie jednak wyjaśnić powody, które zdecydowały o zajętych w trakcie rozmów stanowiskach.

Pominięty przez Sąd Rejonowy dowód nakazuje z dużą ostrożnością podejść do relacji świadków wspierających linię obrony oskarżonych. Trzeba zatem zgodzić się z prokuratorem, że bezkrytycznie Sąd I instancji podszedł do tego materiału dowodowego, nie uwzględniając przy tym dowodów przemawiających za winą oskarżonych. Z odtworzonej rozmowy wynika, że również i oskarżony R. W. mógł mieć interes w pozbyciu się pojazdów bez wiedzy i zgody pokrzywdzonej.

Nadto konieczne stało się w sprawie dokładniejsze przeanalizowanie relacji osób, które zakupiły pojazdy. Byli to P. J., J. M. i Ł. G.. Dwaj pierwsi to dobrzy znajomi R. W.. Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wskazał w apelacji, że P. J. pojazd A. (...) miał zakupić 11 października 2014 roku, zaś według raportu detektywa oskarżony R. W. z pojazdu tego korzystał 23 i 24 października 2014 roku. Na przesłuchaniu w dniu 12 listopada 2014 roku świadek ten podał, że samochód znajduje się u R. W. i zobowiązał się przyprowadzić pojazd w dniu następnym. Zobowiązania tego nie wykonał, zaś dnia 20 listopada 2014 roku samochód ten został zatrzymany przy wjeździe na Ukrainę. Prowadził go G. M.. Co się zaś tyczy J. M., to zeznał on, że umowę podpisali później, a w dniu 24 października 2014 roku w obecności pokrzywdzonej zostawił w firmie pieniądze w kwocie 10.000 złotych. Pomijając zastanawiający sposób zawarcia umowy, podpisania dokumentów i przekazania pieniędzy, strony twierdzą, że 24 października 2014 roku pokrzywdzona zjawiła się w firmie z Policją. Natomiast odnośnie transakcji z Ł. G. nie ma potwierdzenia w wyjaśnieniach M. W., by dzwonił spod (...) w G. do pokrzywdzonej. Nadto wyjaśnił, że nigdy do G. N. nie zwracał się „mamo” (k.542v.). Zresztą relacja Ł. G. w jaki sposób zachowywała się pokrzywdzona po tym jak zadzwonił do niej, gdy nie udało się zarejestrować samochodu, nie przystaje do tezy o jej zgodzie na sprzedaż A. (...) (k.255v.).

Dostrzegając mankamenty postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy oraz konieczność wnikliwej i całościowej oceny pełnego materiału dowodowego zaskarżony wyrok należało uchylić i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania.

Sąd Rejonowy jest zobowiązany przeprowadzić pełne postępowanie dowodowe. Nie powinien pominąć żadnego z istotnych dla ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy dowodów. Odtworzy na rozprawie nagranie znajdujące się na w/w płycie. Ustali okoliczności jego powstania, przybliżoną datę i wypyta uczestników rozmowy o ich wypowiedzi. Na podstawie art.442 § 2 k.p.k. może poprzestać na ujawnieniu zeznań J. D., B. T. i R. G.. Może pisemnie zwrócić się do świadka Z. W. czy nadal korzysta z prawa do odmowy składania zeznań (k.627v.). Dowody podda całościowej ocenie, która uwzględni zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Wyjaśni także, co podnoszono w obu apelacjach jako argument za wersją pokrzywdzonej, kwestię posługiwania się w umowach starym numerem dowodu osobistego pokrzywdzonej. Z akt sprawy wynika, że od 24 maja 2012 roku pokrzywdzona posiadała dowód osobisty A. (...).